Η πώληση προϊόντων μέσω ψηφιακών πλατφορμών είναι μια ευκαιρία που αρκετοί επαγγελματίες έχουν αξιοποιήσει τα τελευταία χρόνια – είτε για να ενισχύσουν τις πωλήσεις του φυσικού τους καταστήματος, είτε για να ξεκινήσουν από το μηδέν μια αμιγώς ηλεκτρονική δραστηριότητα. Πλατφόρμες όπως το Skroutz Marketplace, το Etsy, το Amazon, το Vendora ή ακόμη και το Facebook Marketplace έχουν δώσει τη δυνατότητα σε δημιουργούς, εμπόρους και μικρούς επαγγελματίες να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευρύτερο κοινό, χωρίς το κόστος δημιουργίας ενός ανεξάρτητου e-shop.
Αυτό που συχνά παραβλέπεται, όμως, είναι ότι η δραστηριότητα αυτή δεν είναι απλώς ένα “επιπλέον κανάλι πώλησης”. Συνεπάγεται συγκεκριμένες λογιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις, καθώς και τεχνικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν από την αρχή – όχι εκ των υστέρων, όταν έχουν ήδη γίνει λάθη.
Ένα παράδειγμα από την πράξη:
Πελάτης μας, εικαστικός που ξεκίνησε να πουλά χειροποίητα αντικείμενα μέσω Etsy, αρχικά το έκανε περιστασιακά. Μέσα σε λίγους μήνες όμως, άρχισαν να φτάνουν παραγγελίες από την Ευρώπη και την Αμερική. Καθώς δεν είχε κάνει έναρξη επιτηδεύματος, δεν μπορούσε να κόψει παραστατικά και οι πληρωμές του PayPal δεν συμφωνούσαν με κάποια δηλωμένη δραστηριότητα. Όταν απευθύνθηκε σε εμάς, χρειάστηκε να οργανώσουμε εκ των υστέρων τη δραστηριότητα, να διεκπεραιώσουμε την έναρξη, να διαχειριστούμε καθυστερημένα τιμολόγια και να υπολογίσουμε αναδρομικά τις υποχρεώσεις του.
Το ίδιο πρόβλημα παρατηρείται και σε εμπόρους που πωλούν μέσω ελληνικών πλατφορμών όπως το Skroutz. Δεν αρκεί η προμήθεια που παρακρατεί η πλατφόρμα – ο πωλητής παραμένει υπεύθυνος για την τήρηση των βιβλίων, την έκδοση παραστατικών και την παρακολούθηση των κινήσεων στους λογαριασμούς του.
Χρήσιμα σημεία που πρέπει να γνωρίζεις:
1. Αγορές από ιδιώτες:
Δεν εκπίπτουν από τα έξοδα αν δεν συνοδεύονται από παραστατικό. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί τίτλος κτήσης, αλλά πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Διαφορετικά, η αγορά θεωρείται προσωπική και δεν καταχωρίζεται στα έξοδα.
2. Πωλήσεις σε ιδιώτες εντός Ε.Ε.:
Αν ξεπερνάς τα 10.000 € συνολικών πωλήσεων προς καταναλωτές σε άλλες χώρες της Ε.Ε., οφείλεις να εγγραφείς στο σύστημα OSS και να αποδίδεις ΦΠΑ ανάλογα με τη χώρα του πελάτη. Ακόμα και αν δεν έχεις ξεπεράσει αυτό το όριο, είναι σημαντικό να παρακολουθείς το ύψος των πωλήσεων ώστε να μην ξεφύγεις άθελά σου.
3. Προμήθειες και έξοδα από πλατφόρμες του εξωτερικού:
Οι προμήθειες από το Etsy, το Amazon ή άλλες ξένες πλατφόρμες θεωρούνται εισαγόμενες υπηρεσίες και επιβαρύνουν τον Έλληνα επαγγελματία με ανάστροφη χρέωση ΦΠΑ (reverse charge). Αν δεν δηλωθούν σωστά, υπάρχει κίνδυνος προστίμων.
4. Ηλεκτρονικές πληρωμές (PayPal, Stripe, Revolut):
Δεν αντιμετωπίζονται όπως ένας τραπεζικός λογαριασμός. Απαιτείται προσοχή στο πότε θεωρείται εισπραγμένη η πώληση, καθώς και στην ταυτοποίηση των κινήσεων με τις αντίστοιχες παραγγελίες και τα παραστατικά. Η εφορία πλέον έχει τη δυνατότητα να ζητήσει εξηγήσεις για διαφορές.
5. Πωλήσεις μέσω πλατφόρμας με τιμολόγηση από τρίτο (π.χ. Skroutz Marketplace):
Οι πλατφόρμες συχνά εκδίδουν τα παραστατικά στο όνομα του επαγγελματία. Αυτό δεν τον απαλλάσσει από την υποχρέωση να τα καταχωρεί στα βιβλία του, ούτε από την υποβολή στο myDATA. Επίσης, η συμφωνία των ποσών που εισπράττει με τα αναγραφόμενα στα τιμολόγια είναι απαραίτητη.
Δεν υπάρχει μία λύση για όλους.
Άλλες είναι οι ανάγκες ενός εμπόρου που λειτουργεί μόνο μέσω Skroutz, άλλες ενός δημιουργού που στέλνει χειροποίητα προϊόντα στην Ευρώπη και άλλες ενός καταστήματος με e-shop και φυσική παρουσία. Η σωστή προσέγγιση είναι αυτή που λαμβάνει υπόψη τον τρόπο λειτουργίας κάθε δραστηριότητας και προσαρμόζει ανάλογα τη λογιστική παρακολούθηση, την έκδοση παραστατικών, τις δηλώσεις ΦΠΑ και τα ηλεκτρονικά βιβλία.
Η προσωπική υποστήριξη κάνει τη διαφορά.
Αν ήδη πουλάς τα προϊόντα σου μέσω πλατφόρμας ή σκέφτεσαι να το ξεκινήσεις, αξίζει να έχεις δίπλα σου ένα λογιστικό γραφείο με λογιστές που γνωρίζουν το αντικείμενο και μπορούν να σου εξηγήσουν απλά και ξεκάθαρα τι ισχύει, τι πρέπει να προσέξεις και πώς να οργανωθείς σωστά από την αρχή.
Το κάθε επάγγελμα έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Και αυτές δεν φαίνονται πάντα με την πρώτη ματιά.